Wilgoć, grzyb na suficie - co robić? jak się pozbyć plam?

Grzyby i pleśni pojawiają się zarówno w starym budownictwie, jak i w budynkach dopiero oddanych do użytkowania. Przyczyn ich powstawania może być kilka, począwszy od wad konstrukcyjnych i nieprawidłowo wykonanej izolacji, przez niezabezpieczenie otworów okiennych i drzwiowych, po różnego typu awarie i usterki instalacji wodno-kanalizacyjnej. 

Po czym poznasz wilgoć i grzyba w mieszkaniu?

Wilgoć w powietrzu może być wyczuwalna od razu, ale nie zawsze tak jest. Czasami jej obecność staje się zauważalna dopiero po fizycznych zmianach, jakie zaszły na ścianach czy suficie. W niektórych, mniej odsłoniętych miejscach, pojawienie się grzyba czy pleśni wykrywa się dopiero po pewnym czasie, co zwiększa straty materialne.

Odchodząca farba

Przyczyną złuszczania się farby na suficie lub na ścianie najczęściej jest długotrwałe działanie wilgoci. Takie sytuacje zdarzają się w skutek niedogrzania mieszkania lub wycieku, którego źródłem jest nieszczelny dach czy też wadliwa instalacja wodno-kanalizacyjna.  

Jeśli wykryłeś złuszczającą się farbę, w pierwszej kolejności sprawdź, czy nie doszło do wycieku, co, szczególnie w budynkach wielorodzinnych, może trochę potrwać. Żeby usunąć szkodę, najpierw trzeba zapobiec jej rozprzestrzenianiu się. Później konieczne jest osuszenie sufitu lub ściany, i dopiero później można brać się za tynkowanie czy malowanie. 

Przebarwienia i plamy

Żółte przebarwienia na sufitach i ścianach w zdecydowanej większości przypadków są skutkiem wycieku wody. Zlekceważenie ich zapewne poskutkuje zwiększeniem się skali problemu, czyli m.in. rozwinięciem się pleśni.

Ciemniejsze przebarwienia na sufitach i ścianach, owszem, mogą być pleśnią, ale nie muszą. Czasami w mieszkania występują tzw. brudne plamy, których przyczyną jest obecność mostków termicznych. Na powierzchni ścian i sufitów mogą występować miejsca chłodniejsze, w więc też wilgotniejsze, na których osadza się kurz. Powstałe w ten sposób brudne plamy nie są może estetyczne, ale ich obecność nie stanowi zagrożenia dla zdrowia domowników.

Zapach

Pleśń możesz rozpoznać po nieprzyjemnym zapachu stęchlizny (wspomniane żółte odbarwienia i brudne plamy raczej nie mają zapachu). Najczęściej objawia się ona w postaci ciemnych, czarnych, ewentualnie zielonkawych plamek czy wykwitów. Ich kształt może być nieregularny. Plamy pleśni są wilgotne w dotyku, przypominają śluz. W pierwszej kolejności pojawiają się one na narożnikach, w okolicach wentylacji czy przy oknach, ale ogólnie mogą występować we wszystkich częściach pomieszczenia. 

Przyczyny wilgoci i grzyba w mieszkaniu

Pojawienie się wilgoci w mieszkaniu może mieć różne przyczyny, takie jak:

1. Niewłaściwa wentylacja – nieodpowiednie wietrzenie pomieszczeń powoduje gromadzenie się wilgoci. Problem ten dotyczy, przede wszystkim, łazienek, kuchni oraz pralni.
2. Nieprawidłowa izolacja budynku – nieszczelne otwory drzwiowe czy okienne, a także nieodpowiednia izolacja termiczna sprzyjają powstawaniu wilgoci. Głównie dotyczy to miejsc, w których stykają się ze sobą ciepłe i zimne powietrze.
3. Wycieki wody – ich źródłem może być instalacja wodno-kanalizacja, urządzenia AGD czy nieszczelny dach.  
4. Suszenie ubrań – szczególnie w okresie jesienno-zimowym, kiedy temperatura jest niższa, rzadziej otwiera się okna, a na zewnątrz często panuje wilgoć. Dlatego suszenie prania w pomieszczeniach mieszkalnych może być problematyczne.
5. Kąpiele, gotowanie i inne czynności, w skutek których powstaje para wodna.
6. Wilgoć w piwnicach – pomieszczenia mające bezpośrednie połączenie z gruntem są bardziej narażone na działanie wilgoci.
7. Błędy konstrukcyjne – nieprawidłowo wykonana izolacja pionowa i pozioma czy brak folii paroizolacyjnej mogą sprzyjać powstawaniu wilgoci. Dlatego też omawiany problem może występować również w nowym budownictwie.
8. Podciąganie kapilarne – czyli podnoszenie się wody z gruntu przez ściany i podłogi. To zjawisko ma miejsce szczególnie w budynkach, w których nieprawidłowo wykonano izolację poziomą.

Co ważne, czasami nadmierna wilgoć w mieszkaniu ma więcej niż jedną przyczynę. Przykładowo, może ją powodować rzadkie wietrzenie w połączeniu z częstym suszeniem prania i gotowaniem.

Jak pozbyć się wilgoci lub grzyba z mieszkania?

Do trwałego pozbycia się pleśni z mieszkania konieczne jest działanie dwutorowe, ponieważ trzeba nie tylko usunąć ją fizycznie, ale również wyeliminować jej źródło.

Po wykryciu pleśni w mieszkaniu postępuj według następującego schematu:

1. Dokładnie oczyść powierzchnię, eliminując całą grzybnię. Najlepiej wykorzystaj do tego szczotkę ze sztywnym włosiem.
2. Dodatkowo oczyść powierzchnię odkurzaczem z odpowiednim filtrem.
3. Użyj środka chemicznego przeznaczonego do usuwania grzybów i pleśni. Kupisz go m.in. w każdym markecie budowlanym za kilkadziesiąt złotych.
4. Po kilku minutach (zgodnie ze wskazówkami znajdującymi się na etykiecie) zmyj środek chemiczny z powierzchni.
5. Dobrze osusz powierzchnię zwiększając temperaturę w pomieszczeniu.
6. Pomaluj sufit lub ścianę specjalną farbą antygrzybiczną.

Pamiętaj, że fizyczne usunięcie pleśni to dopiero połowa sukcesu. Jeśli nie wyeliminujesz źródła wilgoci, problem będzie powracał.  

Jak możesz zapobiegać wilgoci w mieszkaniu?

Do pozbycia się z mieszkania sprzyjającej rozwijaniu się pleśni wilgoci czasami wystarczy jednorazowe działanie (np. usunięcie źródła wycieku), jednak ważna jest też codzienna profilaktyka. Pamiętaj o:

• regularnym wietrzeniu, szczególnie tych pomieszczeń, w których powstaje najwięcej wilgoci, czyli m.in. łazienki i kuchni;
• sprawdź drożność przewodów wentylacyjnych oraz sprawność klimatyzacji;
• zadbaj o izolację okien;
• jeśli jest to możliwe, susz pranie poza strefą mieszkalną lub zainwestuj w suszarkę;
• regularnie sprawdzaj stan techniczny instalacji wodno-kanalizacyjnej oraz tych elementów mieszkania, które mogą mieć wpływ na poziom wilgoci;
• monitoruj poziom wilgoci w mieszkaniu (przyjmuje się, że powinien on mieścić się w przedziale 40%-60%);
• jeśli zajdzie taka potrzeba, korzystaj z osuszaczy powietrza.

Jakie zagrożenia mogą wywołać wilgoć i grzyb w mieszkaniu?

Przede wszystkim, obecność pleśni w mieszkaniu stanowi zagrożenie dla zdrowia domowników. Ma ona wpływ na powstawanie i nasilanie się alergii, a także powoduje innego typu problemy układu oddechowego. Negatywne skutki obecności pleśni najbardziej dotykają dzieci, osób starszych oraz tych, którzy mają osłabiony układ immunologiczny.

Rzecz jasna, pleśń i grzyby powodują również straty materialne. Ich usunięcie wiąże się z koniecznością odmalowania pomieszczeń, tynkowania czy wymiany tapet. Grzyby potrafią też wnikać w niektóre, głównie drewniane elementy i degradować ich strukturę.

Przebywanie w pomieszczeniach, w których znajduje się pleśń, jest też po prostu nieprzyjemne z racji występującego tam zapachu, a plamy na ścianach są mało estetyczne.

Dbaj kompleksowo o swoje mieszkanie

W niektórych sytuacjach, szkody powstałe przez wilgoć można pokryć z polisy mieszkaniowej. Chodzi tutaj głównie o wycieki (ryzyko zalania) oraz podtopienia (ryzyko powodzi). Ubezpieczenie może też objąć nieumyślne zalanie sąsiadów (OC w życiu prywatnym). Polisę uwzględniającą takie zdarzenia kupisz online, chociażby za pomocą porównywarki.

Nabywając ubezpieczenie przez Internet możesz samodzielnie je sformatować, do podstawowego zakresu (ochrona przed pożarem, zalaniem i innymi zdarzeniami losowymi), dobrać pożądane rozszerzenia, takie jak ruchomości domowe czy wspomniane już powódź i OC w życiu prywatnym. Ogólnie cała procedura zakupu polisy może zająć dosłownie kilka minut. Nie wymaga też ona dopełniania dodatkowych formalności – po opłaceniu składki ubezpieczenie wejdzie w życie nawet następnego dnia roboczego. Co ważne, porównując ze sobą konkurencyjne oferty można sporo zaoszczędzić, nawet kilkaset złotych w skali roku.