Nieruchomości nie kupuje się w pakiecie z polisą mieszkaniową, chociaż jej przepisanie na nowego właściciela jest możliwe. Wyjaśniamy, jakie zasady obowiązują przy sprzedaży ubezpieczonej nieruchomości.
Spis treści
- Co dzieje się z polisą ubezpieczeniową po sprzedaży mieszkania?
- Możliwości dotyczące polisy przy sprzedaży mieszkania
- Procedura przeniesienia polisy na nowego właściciela
Przypomnijmy, że polisę mieszkaniową zawsze wykupuje się na czas określony, najczęściej na rok, czasem na dwa lub trzy lata, rzadko na krócej niż pół roku. Po zakończeniu okresu ubezpieczenia polisa po prostu wygasa, opcjonalnie może też zostać automatycznie przedłużona (przy braku wypowiedzenia), o ile w umowie znajduje się umożliwiający to zapis.
Trudno oczekiwać, że zakończenie okresu ubezpieczenia pokryje się z datą sprzedaży nieruchomości. Warto więc mieć świadomość m.in., czy sprzedający może liczyć na odzyskanie niewykorzystanej składki i w jaki sposób kupujący może utrzymać ciągłość ubezpieczenia. Rozważmy sobie te kwestie.
Co dzieje się z polisą ubezpieczeniową po sprzedaży mieszkania?
W momencie sprzedaży ubezpieczonej nieruchomości możliwe są dwa scenariusze: polisa mieszkaniowa wygaśnie wraz ze zmianą właściciela lub zostanie przepisana na kupującego. Zależy to albo od zapisów umowy polisowej, albo od decyzji towarzystwa.
Aktualne przepisy prawne dotyczące ubezpieczenia nieruchomości
Omawianą kwestię reguluje, przede wszystkim, paragraf 1 artykułu 823 Kodeksu cywilnego, którego treść przedstawia się następująco: w razie zbycia przedmiotu ubezpieczenia prawa z umowy ubezpieczenia mogą być przeniesione na nabywcę przedmiotu ubezpieczenia. Przeniesienie tych praw wymaga zgody ubezpieczyciela, chyba że umowa ubezpieczenia lub ogólne warunki ubezpieczenia stanowią inaczej.
W pierwszej kolejności o ewentualnym przeniesieniu praw do polisy mieszkaniowej decyduje więc treść umowy polisowej lub OWU, a jeśli kwestia ta nie jest omówiona w żadnym z tych dokumentów, ostateczny głos ma towarzystwo.
Rola ubezpieczyciela w przeniesieniu polisy na nowego właściciela
O sprzedaży ubezpieczonej nieruchomości trzeba poinformować towarzystwo. Taki stan rzeczy jest podstawą do rozwiązania umowy ubezpieczenia oraz do odzyskania niewykorzystanej części składki. Alternatywnym scenariuszem jest zgłoszenie ubezpieczycielowi chęci przepisania polisy na nowego właściciela, o ile oczywiście ten jest zainteresowany „przejęciem” ubezpieczenia – w tym przypadku decyzja zawsze należy do ubezpieczyciela, o ile treść umowy polisowej lub OWU nie stanowi inaczej, a najczęściej nie stanowi.
Możliwości dotyczące polisy przy sprzedaży mieszkania
Rozważmy sobie teraz szczegółowo oba scenariusze, które mogą mieć miejsce po sprzedaży ubezpieczonego mieszkania lub domu.
Przeniesienie praw z umowy ubezpieczenia na nabywcę
Za zgodą towarzystwa obowiązująca umowa ubezpieczenia może zostać przepisana na nowego właściciela. Uzyska on wówczas nie tylko prawo do polisy, ale też przejmie obowiązki ubezpieczonego. Z perspektywy towarzystwa zmieni się więc tylko nazwisko na umowie, a warunki ubezpieczenia pozostaną te same.
W celu przepisania umowy ubezpieczenia na nowego właściciela, sprzedający nieruchomość powinien wystąpić do towarzystwa z odpowiednim wnioskiem. Wzór wniosku może być dostępny na stronie ubezpieczyciela, ale równie dobrze można go sporządzić samodzielnie.
W tym momencie pojawia się pytanie, co z niewykorzystaną składką? Tę kwestię powinni już ustalić między sobą kupujący i sprzedający. Przy przepisaniu polisy towarzystwo nie wypłaca nikomu żadnego zwrotu, bo okres ubezpieczeniowy trwa i nie ma podstaw do wypłaty.
Rozwiązanie umowy i zwrot niewykorzystanej składki
Po sprzedaży nieruchomości polisa mieszkaniowa najczęściej nie przechodzi na nowego właściciela. Sprzedający ma wówczas pełne prawo do odzyskania niewykorzystanej składki. W tym celu musi tylko dopełnić pewnych formalności, informując ubezpieczyciela o zbyciu przedmiotu ubezpieczenia oraz wnioskując o zwrot. Konieczne jest więc wypełnienie odpowiedniego wniosku, w którym podaje się numer rachunku – na wskazany rachunek towarzystwo przeleje pieniądze w okresie do 30 dni.
Procedura przeniesienia polisy na nowego właściciela
Przypomnijmy, że towarzystwo może nie zgodzić się na przepisanie umowy polisowej na nowego właściciela nieruchomości. Ma do tego pełne prawo, o ile w treści umowy polisowej lub w OWU nie jest zapisane inaczej. W jego interesie jest jednak kontynuowanie ubezpieczenia, a więc można domniemywać, że taka zgoda zostanie udzielona.
Kiedy i jak uzyskać zgodę ubezpieczyciela?
Pamiętaj, że o możliwość przepisania polisy możesz zapytać jeszcze przed podpisaniem umowy kupna-sprzedaży nieruchomości, kontaktując się z przedstawicielem towarzystwa np. telefonicznie. On powinien cię poinformować, jaka jest polityka towarzystwa w omawianej kwestii. Nawet jeśli uzyskasz potwierdzenie, zaraz po podpisaniu umowy powinieneś złożyć formalny wniosek z prośbą o przepisanie polisy i dopiero odpowiedź na ten wniosek będzie wiążąca prawnie.
Obowiązki i prawa nowego właściciela po przejęciu polisy
Przepisanie polisy na nowego właściciela będzie oznaczało, że przejmie on nie tylko prawa ubezpieczonego, ale również jego obowiązki. Czym są te obowiązki w praktyce? Chodzi tutaj m.in. o właściwe użytkowanie i konserwację mienia czy dopełnianie narzuconych przepisami przeglądów technicznych poszczególnych instalacji i urządzeń. W OWU każdej polisy znajdziesz szczegółową listę tych obowiązków, a ich niedopełnienie może poskutkować wstrzymaniem odszkodowania przez towarzystwo. Taka sytuacja może mieć miejsce np. wtedy, kiedy do szkody dojdzie w skutek awarii instalacji elektrycznej, jeśli ta nie posiada aktualnego przeglądu.
Prawa ubezpieczonego to z kolei prawo do odszkodowania po zaistnieniu określonych zdarzeń czy prawo do korzystania z usług dostępnych w ramach takich dodatków, jak pakiet medyczny, pomoc prawna czy Home Assistance.
Jak uzyskać zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia?
O zwrot niewykorzystanej składki możesz wnioskować tylko wtedy, kiedy polisa wygaśnie przed czasem, czyli kiedy nie zostanie przepisana na nowego właściciela. W tym celu powinieneś złożyć odpowiedni wniosek – możesz pobrać go ze strony towarzystwa lub napisać samodzielnie. Pamiętaj, żeby umieścić w nim następujące informacje:
- dane osobowe ubezpieczonego wraz z adresem;
- nazwę ubezpieczyciela;
- numer polisy mieszkaniowej;
- adres ubezpieczonej nieruchomości;
- powód wypowiedzenia umowy (w tym przypadku jest nim sprzedaż nieruchomości);
- numer rachunku, na który mają być przelane niewykorzystane środki.
Wniosek możesz złożyć online (mailowo lub za pomocą specjalnego formularza) albo bardziej tradycyjnie, czyli pocztą lub osobiście w placówce towarzystwa. Przed wnioskowaniem warto zajrzeć do OWU, gdzie powinny znajdować się szczegółowe informacje na temat omawianej procedury.
Co jeszcze powinieneś wiedzieć o przepisaniu polisy na nowego właściciela nieruchomości?
W tym miejscu warto jeszcze wspomnieć o dwóch kwestiach: możliwości wprowadzenia zmian w polisie przez nowego właściciela oraz przepisaniu ubezpieczenia do kredytu hipotecznego.
Co nowy właściciel może zmienić w polisie?
Kiedy ubezpieczenie nieruchomości zostanie przepisane na nowego właściciela domu lub mieszkania, ten, w porozumieniu z towarzystwem, może wprowadzić do niego pewne zmiany. Chodzi tutaj chociażby o ubezpieczenie dodatkowego mienia (np. ruchomości domowych), zmianę sum ubezpieczenia czy poszerzenie zakresu ochrony o kolejne ryzyka. Każda z takich zmian musi odbyć się za zgodą towarzystwa, jednak uzyskanie takich zgód to raczej formalność. Ubezpieczony musi się jednak liczyć z tym, że każde nowe rozszerzenie polisy wiąże się ze wzrostem składki, podobnie jak podwyższenie sum ubezpieczenia.
Jak przepisać ubezpieczenie do kredytu hipotecznego?
Przypomnijmy, że banki przy udzielaniu kredytów hipotecznych wymagają od swoich klientów wykupienia polisy mieszkaniowej i scedowania jej na siebie. Zakres takiego ubezpieczenia to najczęściej ochrona murów i ewentualnie elementów stałych przed pożarem i innymi zdarzeniami losowymi.
Osoba, która kupiła nieruchomość w oparciu o kredyt hipoteczny, ma pełne prawo do dowolnego gospodarowania tą nieruchomością, czyli również do jej sprzedaży. Przy takiej transakcji zasady dotyczące ubezpieczenia są identyczne, jak w przypadku, kiedy nieruchomość nie ma ustanowionej hipoteki. Polisa może więc wygasnąć wraz ze sprzedażą lub, za zgodą towarzystwa, zostać przepisana na nowego właściciela.
Dodajmy, że kredytowana nieruchomość musi być ubezpieczona aż do momentu spłacenia ostatniej raty pożyczki. W przypadku wygaśnięcia polisy w momencie sprzedaży nowy właściciel musi więc niezwłocznie wykupić nowe ubezpieczenie i scedować je bank.
