Kiedy ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania?

Główne przyczyny braku odszkodowania z polisy 

Odszkodowanie z polisy mieszkaniowej może zostać wstrzymane w wielu sytuacjach, a wszystkie one są zawarte w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU), czyli powszechnie dostępnym oficjalnym dokumencie opisującym dane ubezpieczenie.

Towarzystwo ma prawo odmówić wypłaty rekompensaty m. in. w następujących okolicznościach:

• kiedy szkoda powstała w skutek celowego działania ubezpieczonego lub któregoś z domowników;
• kiedy mamy do czynienia z tzw. rażącym niedbalstwem;
• kiedy ubezpieczony nie dopełnił swoich obowiązków, np. nie dotrzymywał terminów obowiązkowych przeglądów technicznych;
• jeśli zniszczeniu uległo mienie wyłączone z ochrony;
• gdy zatajone zostały informacje istotne dla ubezpieczyciela, np. położenie domu na terenie zalewowym;
• kiedy za szkodę odpowiada inny podmiot, np. zalanie, które powstało w wyniku awarii rury w pionie – winna jest wówczas administracja budynku;
• gdy ubezpieczony nie zapłacił składki w terminie;
• jeśli szkoda powstała w nieruchomości, w której w dłuższym okresie nikt nie mieszkał, np. przez 90 dni bez przerwy;
• kiedy wyczerpana została pula sumy ubezpieczenia dla danego mienia lub zdarzenia;
• gdy szkodę wywołał ubezpieczony działając pod wpływem używek;
• jeśli zniszczenia, np. powodziowe, powstały podczas obowiązywania karencji;
• kiedy szkoda została zgłoszona po terminie – najczęściej na zgłoszenie mamy od 3 do 7 dni;
• kiedy ubezpieczony nie udokumentował szkody, np. nie przedłożył towarzystwu listy zniszczonych przedmiotów czy protokołów od policji lub straży pożarnej;
• gdy szkoda była wynikiem przestępstwa, np. kradzieży z włamaniem, a ubezpieczony nie zgłosił tego na policję;
• gdy złodziej dostał się na obszar nieruchomości przez otwarte okno lub drzwi (dotyczy kradzieży z włamaniem);
• gdy zniszczenia powstały podczas generalnego remontu, a nie posiadamy polisy dla domu w budowie.

Podane przykłady mają raczej charakter uniwersalny, co oznacza, że stosuje je większość towarzystw. Są również ograniczenia indywidualne, które zapisują w OWU tylko niektórzy ubezpieczyciele. Dlatego też przed zakupem polisy trzeba dokładnie przeanalizować jego OWU.

Jak odwołać się od decyzji ubezpieczyciela?

Po zgłoszeniu szkody ubezpieczyciel ma 30 dni na wypłacenie nam bezspornej części odszkodowania. Jeśli jakaś część rekompensaty wymaga dodatkowych ustaleń (jest sporna), towarzystwo ma kolejne 14 dni na przekazanie nam brakujących pieniędzy.

Jeśli ubezpieczyciel podejmie decyzję o nieprzyznaniu nam odszkodowania lub – w naszej opinii – zaniży jego wysokość, możemy odwołać się od tej decyzji. W tym celu musimy wypełnić stosowny wniosek i złożyć go online, listownie lub w placówce towarzystwa. Do wniosku możemy dołączyć dodatkowe dokumenty, które potwierdzą nasze roszczenia.

Ubezpieczyciel ma obowiązek odnieść się do naszej reklamacji. Jeśli nadal będzie wstrzymywał się od wypłaty odszkodowania lub jego spornej części, mamy prawo założyć mu sprawę sądową.

Jak uniknąć braku odszkodowania z polisy mieszkania?

Każdą polisę mieszkaniową trzeba dokładnie przeanalizować jeszcze przed jej zakupem. Wśród kwestii, na które powinniśmy zwrócić szczególną uwagę, znajdują się:

1. Zakres ochrony – trzeba się dobrze zastanowić, jakie ryzyka wybrać i co właściwie one oznaczają. Ubezpieczenie od pożaru warto np. uzupełnić o szkody poczynione przez dym i sadzę czy powstałe w skutek akcji ratowniczej. Warto również przeanalizować definicje poszczególnych ryzyk.
    
2. Rodzaj ubezpieczonego mienia – można objąć ochroną tylko mury nieruchomości, ale można też włączyć w polisę elementy stałe, wyposażenie czy liczne zabudowania na posesji. Dobrze jest też sprawdzić, które mienie jest wyłączone z ochrony, a które trzeba ubezpieczyć na specjalnych zasadach (tzw. przedmioty specjalne/wartościowe).
    
3. Zakres terytorialny zdarzeń – dotyczy on takich zdarzeń, jak rabunek czy ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC) w życiu prywatnym. Przykładowo, OC może działać tylko na obszarze Polski, ale może też w Europie czy Unii Europejskiej, a nawet na całym świecie.
    
4. Karencje – dotyczą głównie ryzyka powodzi i mogą trwać od 14 do 31 dni. Dodajmy, że przy przedłużaniu polisy u tego samego ubezpieczyciela przestają obowiązywać.
    
5. Czas trwania polisy – ubezpieczenia nieruchomości najczęściej kupuje się na rok, ale bez problemów można też nabyć polisę na 2 lub 3 lata. Niektóre produkty automatycznie się przedłużają, co oczywiście zawsze jest zapisane w OWU.
    
6. Wyłączenia odpowiedzialności – są to konkretne sytuacje, w których ochrona ubezpieczeniowa nie obowiązuje. Część z nich ma charakter ogólny, część szczegółowy, co oznacza, że odnoszą się tylko do konkretnych zdarzeń.
    
7. Limity odpowiedzialności – obecne m. in. w pakiecie Home Assistance, gdzie wyznaczają górne granice pieniężne darmowych usług czy też ich liczbę w trakcie roku ubezpieczeniowego.
    
8. Terminy opłacania składki – składkę można opłacić od razu na cały rok lub rozbić ją na raty. Jeśli zapomnimy zapłacić za polisę, ochrona może wygasnąć.
    
9. Sumy ubezpieczenia (SU) – wyznaczają maksymalne możliwe odszkodowanie. Oblicza  się je osobno dla murów, elementów stałych, ruchomości domowych oraz OC w życiu prywatnym. Ważne jest, żeby SU jak najlepiej odzwierciedlały realną wartość majątku. W innym wypadku albo przepłacimy za polisę, albo możemy uzyskać zaniżone odszkodowanie.

Za co brak odszkodowania z polisy – praktyczne przykłady

Warto przeanalizować sobie ograniczenia obecne w polisach mieszkaniowych z podziałem na rodzaje zdarzeń i w oparciu o konkretne przykłady

Pożar i inne zdarzenia losowe

Raczej nie uzyskamy odszkodowania z polisy mieszkaniowej, jeśli:

• upadek drzew i masztów – jeśli wycinaliśmy nielegalnie drzewo i spadło ono na dom;
• wybuch – jeśli powstał w skutek przechowywania materiałów wybuchowych lub pirotechnicznych;
• pożar – wywołany przez zapalenie się sadzy w kominie, jeśli komin nie przeszedł obowiązkowego przeglądu kominiarskiego;
• przepięcie – zniszczenie komputera w skutek przepięcia, jeśli był on niewłaściwie podłączony (brak tzw. stopki);
• uderzenie pioruna – jeśli budynek nie posiadał sprawnego piorunochronu.

Kradzież z włamaniem

W polisach mieszkaniowych wyróżniamy kradzież z włamaniem oraz kradzież zwykłą. Ta pierwsza jest powszechnie dostępnym rozszerzeniem, natomiast kradzież zwykła dostępna jest tylko w wybranych towarzystwach. O kradzieży z włamaniem mówimy wtedy, kiedy złodziej dostał się do mieszkania zostawiając wyraźne ślady swojej obecności, np. niszcząc zamek w drzwiach czy wybijając szybę. Jeśli takich śladów brakuje, bo np. intruz wdarł się przez otwarty balkon, towarzystwo może nie uznać szkody. Kradzież zwykła uwzględnia już jednak taką okoliczność – ślady nie muszą być widoczne.

Powódź

Za szkody powodziowe, oczywiście, nie uzyskamy odszkodowania podczas trwania karencji. Ponadto, ubezpieczyciel wstrzyma rekompensatę, jeśli zatailiśmy, że budynek znajduje się w strefie zagrożonej podtopieniami. Powodzi nie powinno się także mylić z zalaniem – warto przeanalizować sobie definicje tych dwóch zdarzeń.

OC w życiu prywatnym

Ogólnie, z tej puli wypłaca się pieniądze za szkody, które nieumyślnie spowodujemy na mieniu i zdrowiu osób trzecich. Co ważne, rekompensata odnosi się tylko do sytuacji, w których wykonywaliśmy aktywności życia prywatnego, a więc wyłączone są działania zawodowe i w inny sposób komercyjne czy np. profesjonalne uprawianie sportu.

Home Assistance

W tym przypadku najistotniejsze są limity odpowiedzialności. Przykładowo, w ramach pakietu Home Assistance ubezpieczony ma dostęp do darmowych interwencji specjalistów, takich jak hydraulik, ślusarz, stolarz czy dekarz. Limity wyznaczają liczbę dostępnych interwencji w roku oraz koszt jednostkowej wizyty. Możemy więc liczyć na np. 3 interwencje hydraulika w trakcie trwania umowy, a każda z nich może być warta 200 zł.

Uwaga na karencję i limity odpowiedzialności

W odniesieniu do ubezpieczenia mieszkania karencję należy rozumieć jako czasowe wyłączenie odpowiedzialności za konkretne zdarzenie. Towarzystwa najczęściej stosują ten zapis przy powodzi. Jeśli będzie ona miała miejsce w ciągu 30 dni od wejścia w życie umowy polisowej, to rekompensata nie będzie nam przysługiwała. Karencja zazwyczaj jest pomijana, jeśli przedłużamy umowę z tym samym ubezpieczycielem.

Karencja może również występować przy poważnej chorobie – wówczas odnosi się do pakietu NWW i może trwać aż dwa miesiące.

Piętnastodniowa karencja pojawia się w polisach w odniesieniu do trzech typów zdarzeń: spływanie wody po zboczu, napór śniegu i zalanie, za które odpowiadają osoby trzecie, najczęściej po prostu sąsiedzi.

Wysokość odszkodowania z polisy mieszkaniowej zawsze jest wypłacana do określonego limitu. Tymi podstawowymi są sumy ubezpieczenia ustalane indywidualnie dla murów, elementów stałych i ruchomości domowych. Oprócz tego OWU może zawierać również inne, pomniejsze, ale jednak istotne, ograniczenia.

Źródło: opracowanie własne na podstawie OWU przykładowych towarzystw.

Gdzie kupić ubezpieczenie nieruchomości?

Polisę mieszkaniową najprościej nabyć online. Przed finalizacją transakcji trzeba jednak zapoznać się ze szczegółami interesującej nas oferty oraz sprawdzić, czy konkurencyjne towarzystwa nie oferują tego samego produktu w lepszej cenie. Wesprzeć warto się kalkulatorem ubezpieczeń. 

Do kalkulatora ubezpieczeń trzeba wprowadzić podstawowe dane o nieruchomości oraz zdecydować się na konkretny zakres ochrony – dopiero wtedy będziemy mogli policzyć dokładną wysokość składki. Po uzupełnieniu formularza o wszystkie potrzebne dane i zatwierdzeniu ich, naszym oczom ukaże się przejrzysta tabela z uporządkowanymi (od najtańszej do najdroższej) ofertami od takich towarzystw, jak: Proama, Generali, Link4, Inter Polska, mtu24.pl, TU Europa, Benefia czy Wiener. Wówczas możemy pobrać OWU oraz kartę produktu poszczególnych ubezpieczeń. Po sprawdzeniu szczegółów możemy wybrać polisę i od razu ją nabyć, bez konieczności dopełniania dodatkowych formalności.