Ubezpieczenie budynków gospodarstwa rolnego

Przenosząc się z miasta w bliskie sąsiedztwo natury trzeba jednak mieć świadomość, że taka przeprowadzka łączy się z pewnymi zmianami i kosztami, z którymi do tej pory nie mieliśmy do czynienia. Jednym z nich jest obowiązek ubezpieczenia nieruchomości, w tym budynku gospodarczego.

Dla których gospodarstw polisa mieszkaniowa jest obowiązkowa i w jakim zakresie? Jakie budynki można włączyć w ubezpieczenie, a jakie nie? Opowiadamy na te i inne pytania, a przy okazji porównujemy ze sobą konkurencyjne oferty i wyliczamy składki dla konkretnej nieruchomości położonej na wsi.

Czym jest budynek gospodarstwa rolnego?

Za budynek gospodarstwa rolnego (budynek rolniczy) uznajemy nieruchomość wchodzącą w skład gospodarstwa rolnego, która posiada fundament (trwałe powiązanie z gruntem) oraz dach, a także przegrody budowlane, dzięki którym jest ona wydzielona z przestrzeni. Do tego dochodzi odpowiedni metraż (minimum 20 mkw.), usytuowanie na obszarze ubezpieczonej nieruchomości oraz fakt, że budynek jest własnością rolnika.

Czy ubezpieczenie budynków gospodarstwa rolnego jest obowiązkowe?

Na początku trzeba wyraźnie zaznaczyć, że ubezpieczenie budynków gospodarstwa rolnego jest obowiązkowe tylko wtedy, kiedy łączna powierzchnia tego gospodarstwa przekracza 1 hektar. Decydującą kwestią jest tutaj więc nie przeznaczenie nieruchomości, tylko jej wielkość. W mniejszych gospodarstwach można prowadzić działalność rolniczą bez konieczności wykupywania żadnej polisy, chociaż też oczywiście nikt nam nie zabroni zabezpieczyć w ten sposób swojego majątku.

Ubezpieczenie budynków gospodarstwa rolnego ma swoje umocowanie w prawie. Mówi o tym ustawa dotycząca ubezpieczeń obowiązkowych z 22 maja 2003 roku. Określa ona, że każdy budynek gospodarczy od momentu pokrycia go dachem, musi być włączony w polisę. Ubezpieczenie musi również chronić dom mieszkalny znajdujący się na obszarze działki.

Obowiązkowa polisa dla rolników powinna uwzględniać 13 zagrożeń, a wśród wymaganych ustawowo ryzyk znajdują się:

• pożar (powstały na zewnątrz budynku),
• huragan (o sile co najmniej 24 m/s),
• powódź (dotyczy wód płynących i stojących),
• podtopienie (w wyniku deszczu nawalnego lub spływu wód po zboczach),
• deszcz nawalny (wydajność minimum 4 l/m² w ciągu 1 minuty),
• gradobicie,
• śnieg (ciężar przekraczający 85% wartości właściwej dla miejsca lokalizacji budynku),
• uderzenie pioruna,
• eksplozja oraz implozja,
• obsunięcie się ziemi (a także zapadanie – na nizinach i usuwanie się ziemi – na stokach),
• tąpnięcie (wywołane pęknięciem skał, bez ingerencji człowieka),
• lawina (masy śniegu, lodu, błota, kamieni lub ziemi),
• upadek statku powietrznego (katastrofa lub przymusowe lądowanie).

Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby obowiązkowe ubezpieczenie uzupełnić o wszystkie te rozszerzenia, które wydają nam się niezbędne do zapewnienia swojemu mieniu kompleksowej ochrony.

Jakie budynki w gospodarstwie rolnym chroni ubezpieczenie?

Obowiązkowe ubezpieczenie dla rolników dotyczy wszystkich budynków znajdujących się na obszarze gospodarstwa. Polisa obejmuje więc stodołę, szopy, garaże wolnostojące, kurniki, chlewnie i innego typu zabudowania, a także dom, w którym mieszkamy.

Polisa dla gospodarstw poniżej 1 hektara, czyli ta nieobowiązkowa, również może obejmować praktycznie wszystkie zabudowania i instalacje znajdujące się na posesji. Chodzi tutaj m. in. o:

• altany,
• budynki gospodarcze,
• garaże wolnostojące,
• oczka wodne i basen,
• ogrodzenie wraz bramą wjazdową,
• wybrukowany podjazd,
• roślinność ogrodowa,
• wmurowany grill.

Problematyczne może okazać się natomiast ubezpieczenie zabudowań, które nie są na trwałe związane z gruntem, czyli np. blaszanego garażu czy tuneli foliowych, a także budynków niedokończonych lub przeznaczonych do rozbiórki. Możemy mieć również kłopoty z objęciem ochroną zabudowań wykorzystywanych do działalności gospodarczej.

Szczegółowe informacje na temat wyłączeń odpowiedzialności oraz przedmiotu ubezpieczenia znajdziemy w OWU polisy, które zawsze trzeba wnikliwie przeczytać.

Jakie zdarzenia obejmuje ochroną ubezpieczenie budynków rolniczych?

Właściciele gospodarstw rolnych, których powierzchnia przekracza 1 hektar, są zobligowani do ubezpieczenia budynków wchodzących w skład ich gospodarstwa oraz wykupienia OC rolnika.

Zgodnie z ustawą, obowiązkowa polisa dla budynków gospodarstwa rolnego musi obejmować minimum 13 zdarzeń losowych. Są to:

• pożar,
• deszcz nawalny,
• eksplozja wraz z implozją,
• grad,
• huragan,
• lawina,
• obsunięcie się ziemi,
• opady śniegu,
• podtopienie,
• powódź,
• tąpnięcie,
• uderzenie pioruna,
• uderzenie statku powietrznego.

Tak przedstawia się podstawowy zakres ochrony z polisy dla rolników, jednak możliwe jest również poszerzenie ubezpieczenia o dodatkowe ryzyka, jak wandalizm, przepięcie, upadek drzew i masztów czy pękanie mrozowe. Każde rozszerzenie generuje zwyżkę składki, jednak zapewnia też dodatkową ochronę dla majątku.

Ile kosztuje ubezpieczenie domu z budynkami gospodarczymi?

Cena ubezpieczenia nieruchomości wynika głównie z dwóch czynników: wartości mienia oraz zakresu ochrony. Podstawowa polisa dla niewielkiego domu może być więc wielokrotnie tańsza od ubezpieczenia potężnego gospodarstwa rolnego o wartości kilku milionów.

Sprawdziliśmy, ile trzeba zapłacić za podstawową i rozszerzoną polisę dla 120-metrowego domu na wsi, którego wartość rynkową (razem z zabudowaniami) szacuje się na 500 000 zł. W wariancie podstawowym pod uwagę wzięliśmy polisę chroniącą mury i elementy stałe tylko przed zdarzeniami losowymi. W rozszerzonym zakresie uwzględniliśmy również ruchomości domowe (SU: 50 000 zł), kradzież z włamaniem, OC w życiu prywatnym i powódź.

Średni koszt podstawowej polisy to 362 zł. Najtańsza oferta z takim zakresem ochrony kosztuje 280 zł, a najdroższa 459 zł.

Za rozszerzoną polisę trzeba zapłacić średnio 748 zł. W tym przypadku skrajne oferty to 586 zł oraz 950 zł.

Tabela 1. Źródło: ubezpieczeniemieszkania.pl (stan na: 21.01.2022 r.). Kalkulacja dotyczy najtańszych ofert TU.

Jakie wyłączenia odpowiedzialności w ubezpieczeniu budynków gospodarstwa rolnego?

Każde ubezpieczenie nieruchomości ma swoje ograniczenia, które powinny być opisane w OWU polisy. W odniesieniu do budynków gospodarstwa rolnego warto wskazać na następujące wyłączenia odpowiedzialności:

• budynek nie posiada wymaganych zabezpieczeń, czyli np. nie można zamknąć go na klucz;
• budynek jest przeznaczony do rozbiórki lub jest pustostanem;
• w budynku prowadzona jest działalność gospodarcza;
• budynek nie spełnia norm obowiązującego prawa budowlanego lub powstał bez w sposób nieprawny;
• budynek nie posiada wymaganych przeglądów technicznych.

Osobną kwestią jest ochrona mienia przechowywanego w budynkach niemieszkalnych. Z reguły ochronie nie podlegają np. trzymane tam przedmioty wartościowe, gotówka czy sprzęt elektroniczny. Ubezpieczyciele zwracają też uwagę na to, czy dane pomieszczenie jest we właściwy sposób zabezpieczone, czyli np. czy posiada szczelne okna i drzwi zamykane na klucz lub kłódkę.

Polisa dla domu w budowie, owszem, może uwzględniać mienie ruchome, ale nie całe i nie w każdej sytuacji. Przykładowo, przedmioty przechowywane wewnątrz budynku można włączyć w polisę dopiero w momencie, w którym tenże budynek jest w stanie surowym zamkniętym, czyli posiada dach, okna i drzwi zamykane na klucz.

Co zawiera umowa ubezpieczenia budynków gospodarstwa rolnego?

Umowa ubezpieczenia budynków rolniczych jest bardzo podobna do klasycznej polisy mieszkaniowej. Znajdziemy w niej informacje odnoszące się do przedmiotu ubezpieczenia, stron umowy czy zakresu ochrony wraz z jego ograniczeniami. Wymieńmy sobie kluczowe dane, które powinien zawierać tego typu dokument:

• opis mienia będącego przedmiotem ubezpieczenia;
• katalog ryzyk;
• ograniczenia polisy, czyli karencje, limity i wyłączenia odpowiedzialności;
• okres obowiązywania umowy;
• sumy ubezpieczenia dla poszczególnych rodzajów mienia;
• wysokość składki i terminy płatności poszczególnych rat;
• dane osobowe ubezpieczonego oraz dane towarzystwa;
• obowiązki ubezpieczonego;
• szczegółowe zapisy dotyczące okoliczności odstąpienia od umowy.

Ubezpieczenie budynków gospodarstwa rolnego zwykle trwa 12 miesięcy, a później można przedłużyć polisę lub skorzystać z oferty innego towarzystwa, jeśli np. okaże się ona atrakcyjniejsza finansowo.

Ochrona ruchomości w ubezpieczeniu rolnym

Oprócz budynków polisa dla rolników może zabezpieczyć finansowo również mienie ruchome. W tym przypadku zakres ochrony może obejmować wymienione wyżej zdarzenia losowe oraz inne ryzyka, jak kradzież z włamaniem, przepięcie czy akcję ratowniczą. Liczba i charakter dostępnych rozszerzeń jest zależna od towarzystwa, z którego oferty zdecydujemy się skorzystać. Jedne z nich, jak kradzież z włamaniem, są standardowe, a więc powszechnie dostępne. Inne dodatki mogą się znajdować tylko w ofertach wybranych ubezpieczycieli.

Lista przedmiotów, które mogą być chronione z polisy rolniczej jest bardzo obszerna, a znajdują się na niej m. wyposażenie domu mieszkalnego, maszyny rolnicze, narzędzia, ziemiopłody, materiały, zapasy, słomę i siano składowane poza budynkami czy zwierzęta gospodarskie oraz zwierzęta domowe.

Jest też mienie, którego ubezpieczenie z polisy rolniczej nie jest możliwe lub rzadko dostępne. To m. in.:

• trofea myśliwskie;
• zwierzęta egzotyczne i agresywne rasy psów;
• rękopisy;
• broń palna;
• dane w formie elektronicznej i programy komputerowe;
• zwierzęta, którymi zamierzamy handlować;
• specyficzne dzieła sztuki;
• kamienie szlachetne.

Może się zdarzyć, że konkretne mienie ruchome będzie niedostępne w niektórych towarzystwach, podczas gdy w innych bez problemów włączymy je w polisę. Tego typu kwestie zawsze są szczegółowo opisane w OWU.

Suma ubezpieczenia w polisie dla budynków rolniczych

 Bardzo ważne jest to, żeby SU była równa realnej wartości posiadanego przez nas majątku. Jeśli tak nie jest, grozi nam nadubezpieczenie lub niedoubezpieczenie – w obu przypadkach możemy okazać się stratni.

Suma ubezpieczenia (SU) to maksymalna wysokość odszkodowania, jaką możemy uzyskać przy szkodzie całkowitej. Ustala się ją osobno dla murów, elementów stałych, mienia ruchomego oraz ubezpieczenia odpowiedzialności fizycznej.

Nadubezpieczenie wynika z zawyżenia SU i generuje zwyżkę składki, która nic nam w praktyce nie daje.

Niedoubezpieczenie wiąże się z jeszcze większym ryzykiem finansowym. Wynika ono z niedoszacowania wartości mienia, co skutkuje zaniżeniem SU. Jeśli dojdzie do szkody całkowitej, towarzystwo może wypłacić nam tylko tyle, ile wynosi zadeklarowana suma ubezpieczenia. Jeśli szkoda ją przekroczy, rekompensata pokryje straty tylko częściowo.

Dodatkowe ubezpieczenia dla rolników – co zawiera?

Jak już wspomnieliśmy, obowiązkowe ubezpieczenie rolnicze można poszerzyć zarówno o kolejne ryzyka, jak i o dodatkowe mienie.

Obowiązkowa polisa musi zawierać 13 zdarzeń losowych, ale jeśli chcemy zapewnić swojemu gospodarstwu kompleksową ochronę, możemy poszerzyć ten katalog nawet do ponad 30 ryzyk. Wśród niewymienionych do tej pory dodatków warto wspomnieć chociażby o stłuczeniu przedmiotów szklanych, które dotyczy m. in. paneli fotowoltaicznych, kabin prysznicowych, płyt indukcyjnych czy standardowego oszklenia. Przydatne mogą okazać się również ryzyka kradzieżowe, czyli kradzież z włamaniem i zwykła, a także rabunek poza miejscem ubezpieczenia.

Do obowiązkowego pakietu OC rolnika można dokupić OC w życiu prywatnym, które zabezpieczy nas finansowo od szkód wyrządzonych osobom trzecim, jeśli nie powstały one podczas pracy lub w związku z nią. Do tego warto rozważyć inne, bardziej specyficzne dodatki, które nie odnoszą się bezpośrednio do posiadanego majątku – np. Home Assistance czy ubezpieczenie NNW.

Osobną kategorią mienia są tzw. przedmioty specjalne (wartościowe). Chodzi tutaj o rzeczy posiadające dużą wartość jednostkową. Takie akcesoria można włączyć w ochronę z polisy mieszkaniowej lub rolniczej po wcześniejszym przedłożeniu wyceny sporządzonej przez rzeczoznawcę.

Polisę mieszkaniową należy wybierać w oparciu o zakres ochrony oraz cenę. Żeby zapewnić swojej nieruchomości solidną ochronę, trzeba wykupić przynajmniej kilka spośród kluczowych rozszerzeń, np. mienie ruchome, kradzież z włamaniem czy OC w życiu prywatnym. Aby nie przepłacić za interesujący Cię produkt, porównaj wysokość składek dla Twojego domu lub mieszkania w naszym kalkulatorze polis mieszkaniowych. Dosłownie w 3 minuty zestawisz ze sobą ceny 18 towarzystw w 1 miejscu i znajdziesz najkorzystniejszą ofertę dla Twojej nieruchomości.