Mienie ruchome - czym jest i jak je ubezpieczyć?

W minionej dekadzie Polacy przeznaczali na utrzymanie i wyposażenie domu około 25% swoich dochodów, wynika z danych Eurostatu. Część z tych pieniędzy przeznaczona była na opłacenie rachunków czy też wyżywienie, ale istotny procent wydaliśmy na przedmioty, które przynależą do kategorii ruchomości domowych. Kiedy zsumować wartość wyposażenia naszego mieszkania czy domu, widać jak tak cenne mienie warto objąć ochroną ubezpieczeniową.

Co to jest mienie ruchome?

Mienie ruchome to inaczej wyposażenie mieszkania lub domu. To jednak tylko te przedmioty, które bez użycia narzędzi można wynieść z nieruchomości, czyli:

• telewizor,
• komputer,
• sprzęt audio,
• mikrofalówka,
• odkurzacz,
• drobne rzeczy osobiste,
• płyty,
• książki,
• biżuteria,
• ubrania.

Za mienie ruchome nie uznaje się rzeczy przytwierdzonych w nieruchomości na stałe, tzw. stałych elementów wyposażenia, jak: zabudowa kuchenna, armatura sanitarna w łazience, zabudowane szafy czy panele podłogowe.

Czy warto ubezpieczyć mienie ruchome?

Mienie ruchome to bardzo szeroka kategoria, w której mieszczą się i drobiazgi, i sprzęty warte kilka tysięcy. Wszystkie one mogą ulec zniszczeniu w skutek naturalnych zdarzeń, których nie sposób przewidzieć, jak chociażby huragan, zalanie, powódź, pożar czy eksplozja. Sprzęty elektroniczne może uszkodzić zwykłe przepięcie, wywołane uderzeniem pioruna lub mające inną przyczynę. Do tego dochodzi jeszcze działalność osób trzecich, czyli zagrożenie wandalizmem, dewastacją czy kradzieżą – w samym tylko 2021 roku na obszarze Polski odnotowano ponad 70 000 kradzieży z włamaniem i tylko w połowie przypadków udało się zatrzymać sprawców, podają oficjalne statystyki policyjne.

Od wszystkich wymienionych zdarzeń i wielu innych sytuacji zagrożenia możemy ubezpieczyć nie tylko mury i elementy stałe nieruchomości, ale też mienie ruchome. Co ważne, taka ochrona nie jest wcale droga, a jeśli porównamy ją do potencjalnej kwoty odszkodowania, które będzie nam przysługiwało po większych szkodach, wyda nam błaha.

Jak ubezpieczyć mienie ruchome?

Mienie ruchome można ubezpieczyć praktycznie z każdej polisy mieszkaniowej dokupując odpowiednie rozszerzenie. Można to zrobić tradycyjnie, udając się do placówki towarzystwa, ale można też w stu procentach online, bez zbędnych formalności i straty czasu. Jednym z dostępnych wariantów jest zakup polisy za pośrednictwem kalkulatora ubezpieczeń. Jak to zrobić? W bardzo prosty sposób, wystarczy tylko:

1. Uzupełnić formularz o dane nieruchomości, czyli: metraż, rok budowy, adres, itd.
2. Wskazać formę własności, podać swój wiek, historię ubezpieczenie ze szkodami z lat minionych oraz wskazać, kiedy nowa polisa ma zacząć działać.
3. Wskazać, jakie mienie chcemy ubezpieczyć – to na tym etapie zaznaczamy, że chcemy ubezpieczyć również wyposażenie.
4. Wybrać zakres ochrony – można dobrać do podstawy takie ryzyka, jak: kradzież z włamaniem, powódź, OC w życiu prywatnym, stłuczenie przedmiotów szklanych.
5. Wskazać wartość murów, elementów stałych i mienia ruchomego, czyli ustalić sumy ubezpieczenia.
6. Zaznaczyć, jakie zabezpieczenia własne posiadamy – jeśli polisa ma obejmować też kradzież z włamaniem.
7. Zatwierdzić wprowadzone dane i przejrzeć tabelę z uporządkowanymi ofertami od takich towarzystw, jak: Proama, Generali, Link4, Wiener, Benefia, Europa, Inter Polska, mtu24.pl, Nationale-Nederlanden i Allianz.
8. Wybrać jedną polisę, wprowadzić dane potrzebne do finalizacji transakcji, a później opłacić składkę w wybrany sposób (BLIK, przelew online, PayPo, karta płatnicza debetowa lub kredytowa, Google Pay).

Od czego chronić mienie ruchome?

Mienie ruchome można ubezpieczyć łącznie od ponad trzydziestu ryzyk, wśród których znajdują się głównie zdarzenia losowe oraz kradzież w trzech różnych wersjach. Do tego dochodzi jeszcze pakiet Home Assistance, który przyda się też w kontekście ruchomości.

1. Zdarzenia losowe

W polisach mieszkaniowych zakres ochrony może obejmować od dosłownie kilku do ponad trzydziestu zdarzeń losowych. Taka lista może zawierać m. in.:

• pożar,
• zalanie,
• uderzenie pioruna,
• porywisty wiatr,
• opady śniegu,
• gradobicie,
• deszcz nawalny,
• wybuch (eksplozja);
• implozja,
• upadek statku powietrznego,
• upadek drzew i masztów,
• uderzenie pojazdu mechanicznego,
• pękania mrozowe,
• zaleganie śniegu,
• trzęsienie ziemi,
• zapadanie się ziemi,
• osuwanie się ziemi,
• lawinę,
• spływ wód po stoku,
• fala ponaddźwiękowa.

Część z tych ryzyk, jak np. pożar, zawsze znajduje się w podstawowym zakresie ochrony, a część niekoniecznie. Generalnie, im więcej zdarzeń losowych uwzględnimy w polisie, tym lepiej zabezpieczymy finansowo menie ruchome i pozostały majątek.

2. Powódź

Zalicza się ją do zdarzeń losowych, jednak najczęściej występuje jak rozszerzenie, a nie podstawowy element zakresu ochrony. Ten żywioł jest w stanie zagrozić nie tylko murom i elementom stałym, ale również wyposażeniu, szczególnie jeśli ubezpieczony lokal znajduje się na dolnych kondygnacjach.

Zaznaczmy, że jest to odrębne ryzyko względem zalania i że dla powodzi najczęściej stosowane są karencje, czyli czasowe wyłączenia odpowiedzialności. Ochrona przed podtopieniami zacznie obowiązywać dopiero po 14-31 dniach od wejścia w życie ubezpieczenia (wyjątkiem są sytuacje, w których przedłużamy umowę).

3. Przepięcie

Często znajdziemy je w podstawowym zakresie ochrony, jednak nie jest to żelazna zasada. Niektóre towarzystwa rozdzielają przepięcie wywołane uderzeniem pioruna od mającego inną przyczynę.

Przepięcie to realne zagrożenie dla wszystkich urządzeń zasilanych prądem, czyli często dla bardzo drogich sprzętów, których utrata byłaby odczuwalna dla naszego portfela.

4. Kradzież z włamaniem

Podstawowe ryzyko kradzieżowe, dostępne w każdej polisie mieszkaniowej, ale zawsze jako rozszerzenie. Kradzież z włamaniem definiuje się jako zabór mienia, przy którym złodziej pozostawił na miejscu zdarzenia wyraźne ślady swojej obecności, czyli np. wybitą szybę czy wyłamane okno.

Chyba nie trzeba nikogo przekonywać, że to właśnie mienie ruchome jest najbardziej łakomym kąskiem dla złodziei, a ubezpieczenie od kradzieży z włamaniem jest jedyną gwarancją na rekompensatę finansową za utracony majątek.

5. Kradzież zwykła

Drugie z ryzyk kradzieżowych, dostępne w wybranych towarzystwach, zawsze jako rozszerzenie. O kradzieży zwykłej mówimy w sytuacjach, w których na miejscu zdarzenia nie pozostaną wyraźne ślady obecności intruza, co oznaczałoby, że wszedł on na obszar nieruchomości np. przez otwarte drzwi czy uchylony balkon.

6. Rabunek (rzeczy osobistych poza miejscem ubezpieczenia)

Ostatnie z ryzyk kradzieżowych, które można wykupić w wybranych towarzystwach w ramach rozszerzenia. Dotyczy zdarzeń mających miejsce poza miejscem ubezpieczenia, czyli np. odbywających się na ulicy czy w środkach komunikacji miejskiej. O rabunku mówimy wtedy, kiedy doszło do użycia siły lub pojawiła się taka groźba. Przedmiotem ubezpieczenia są tutaj rzeczy osobiste, czyli dość szeroka kategoria, do której zalicza się m. in.: dokumenty, klucze, gotówkę, biżuterię, przenośne sprzęty elektroniczne, smartfony, wózki dziecięce czy rowery.

7. Home Assistance

To nie tyle ubezpieczenie, co pakiet usług. W kontekście mienia ruchomego ma on zastosowanie w dwóch podstawowych sytuacjach:

• awaria sprzętu AGD/RTV/PC – posiadając domowe assistance uzyskujemy darmowe wsparcie specjalistów w takich sytuacjach;
• zabezpieczenia mienia po szkodzie – kiedy np. dojdzie do pożaru, towarzystwo może zaopiekować się naszymi ruchomościami, zapewniając nam np. transport i przechowanie ocalałego wyposażenia czy też utylizację zniszczonych przedmiotów.

Na jaką kwotę ubezpieczyć mienie ruchome?

Ruchomości domowe powinno się ubezpieczyć na kwotę, która jak najlepiej oddaje jego realną wartość. Obliczenie takiej sumy nie jest łatwe, ponieważ składa się na nią masa przedmiotów, jednak warto poświęcić na to więcej czasu, żeby uniknąć dwóch pułapek ubezpieczeniowych – nadubezpieczenia i niedoubezpieczenia.

Dla poszczególnych rodzajów mienia, również dla ruchomości, ustala się tzw. sumy ubezpieczenia (SU). Wyznaczają one górną granicę odszkodowania, jakie można uzyskać za to mienie po szkodzie całkowitej. Jeśli SU będzie przewyższała wartość ruchomości, zapłacimy więcej za polisę i nie uzyskamy nic w zamian. Taką sytuację określa się jako nadubezpieczenie.

Jeśli zadeklarujmy zbyt niską SU, po szkodzie całkowitej uzyskamy zaniżone odszkodowanie. Przykładowo, podajemy, że nasze mienie ruchome jest warte 50 000 zł, podczas gdy faktycznie kwota ta równa jest 70 000 zł. Nasze mieszkanie staje w płomieniach i tracimy całe wyposażenie – towarzystwo wypłaci nam wówczas zadeklarowaną wcześniej SU, czyli 50 000 zł, a więc będziemy stratni o 20 000 zł. Taką sytuację nazywamy niedoubezpieczeniem.

Jakich przedmiotów nie obejmuje polisa mieszkaniowa?

Przed ostatecznym wyborem ubezpieczenia, warto zapoznać się z Ogólnymi Warunkami Ubezpieczenia. Ubezpieczyciele wpisują tam m.in. listę rzeczy, których nie można ubezpieczyć jako mienie ruchome. Bardzo często są to przedmioty o charakterze unikatowym, dokumenty, rzeczy należące do osób trzecich lub przeznaczone na handel.

Przykładowo, TU Link4 wyłącza z ochrony mienia ruchomego następujące przedmioty:

• papiery wartościowe, biżuteria, kamienie szlachetne,
• zbiory filatelistyczne, numizmatyczne, dzieła sztuki,
• przedmioty o charakterze unikatowym, rękopisy, dane komputerowe,
• akta, dokumenty, plany i rysunki techniczne,
• programy komputerowe, dane i dokumenty przechowywane na wszelkiego rodzaju nośnikach,
• rzeczy należące do osób trzecich, a przechowywane przez ubezpieczonego lub domowników;
• przedmioty zgromadzone w ilościach wskazujących na handel,
• przedmioty nielegalnie wprowadzone na terytorium Polski bądź nielegalnie posiadane przez ubezpieczonego lub domowników,
• mienie ruchome znajdujące się na balkonach, tarasach lub loggiach,
• przedmioty wartościowe przechowywane w pomieszczeniach przynależnych lub budynkach gospodarczych, w tym sprzęt RTV i sprzęt AGD,
• elementy systemów anten satelitarnych, telefonicznych, CB, radiowych i telewizyjnych umieszczonych na zewnątrz nieruchomości,
• pojazdy samochodowe, motocykle, motorowery, statki powietrzne (w tym lotnie i motolotnie) oraz inne pojazdy z własnym napędem, jednostki pływające oraz ich wyposażenie (w szczególności kluczyki i bagażniki takich pojazdów).

Ile kosztuje ubezpieczenie mienia ruchomego?

Sprawdziliśmy koszt ubezpieczenie 70-metrowego mieszkania wartego 500 000 zł i wyposażonego za kwotę 50 000 zł. W kalkulacji przyjęliśmy, że polisa ma chronić przed zdarzeniami losowymi oraz kradzieżą z włamaniem, a w lokalu zamontowane są zabezpieczenia własne w postaci: domofonu i drzwi antywłamaniowych.

W wariancie od ryzyk nazwanych taka polisa kosztuje od 323 zł do 735 zł, a w wariancie All Risks od 416 zł do 845 zł. Wszystkie kwoty odnoszą się do rocznego okresu ubezpieczenia, a poszczególne oferty różnią się od siebie minimalnie, głównie wliczonymi w cenę dodatkami.

- Na koszt ubezpieczenia wyposażonego mieszkania wpływają głównie dwa czynniki: ogólna wartość majątku oraz wybrany zakres ochrony. Jeśli ubezpieczamy się też od kradzieży z włamaniem, składkę mogą obniżyć posiadane zabezpieczenia własne. Dodatkowym sposobem na zaoszczędzenie jest porównanie ze sobą większej liczby ofert, co pokazuje chociażby poniższa tabela

– Małgorzata Przybyszewska, ekspert portalu ubezpieczeniemieszkania.pl.

Źródło: ubezpieczeniemieszkania.pl (stan na: 29.11.2022 r.).

Kiedy nie dostanę odszkodowania za mienie ruchome?

Jest całkiem sporo sytuacji, w których ubezpieczyciel może odmówić nam odszkodowania. Część z nich jest bardziej oczywista, inne zdecydowanie mniej. Przytoczmy sobie kilka przykładów wyłączeń odpowiedzialności, które mogą być istotne w kontekście strat na mieniu ruchomym:

• niewłaściwe podłączenie urządzeń, np. komputer podłączony bezpośrednio do kontaktu, bez stopki;
• szkody będące wynikiem wad fabrycznych – za nie odpowiada producent;
• zniszczenia powstałe podczas remontu – przy większych remontach zadziała tylko polisa dla domu w budowie;
• celowe działanie ubezpieczonego;
• tzw. rażące niedbalstwo;
• brak wymaganych przepisami przeglądów technicznych;
• stan wojenny, wojna, terroryzm, zamieszki;
• działanie pod wpływem używek;
• przechowywanie określonych przedmiotów (np. gotówki, kosztowności, smartfonów) poza strefą mieszkalną, np. na działce rekreacyjnej czy w garażu;
• szkody na wyłączonych z ochrony ruchomościach, np. danych w formie cyfrowej, broni palnej, dziełach sztuki, rękopisach, zwierzętach egzotycznych czy agresywnych rasach psów;
• szkody na ruchomościach, które należą do gości lub należą do mienia służbowego.

Każda polisa posiada nieco inną listę ograniczeń, a więc może się zdarzyć, że zdarzenie wyłączone z ochrony w jednym towarzystwie, w drugim zostanie bez problemów uznane. Wszystkie informacje o wyłączeniach znajdują się zawsze w OWU polisy i powinniśmy je przeczytać przed jej nabyciem.