Ubezpieczenie uli – jak chronić pasiekę z polisy mieszkaniowej?

W Polsce hodowlą pszczół zajmuje się ponad 70 tysięcy osób. Większość z nich (46 tysięcy) prowadzi jednak działalność na niewielką skalę, ograniczając się do 20 pni pszczelich. I to do nich adresowana jest opcja ubezpieczenia dodatkowego w ramach polisy mieszkaniowej, czyli OC w życiu prywatnym.

Co oznacza pasieka w polisie mieszkaniowej?

W treści polis mieszkaniowych nie znajdziemy raczej definicji przydomowej pasieki czy ula. Zapewne ubezpieczyciele uznają te pojęcia za oczywiste i nie starają się ich doprecyzować. Ubezpieczenie pszczół/uli w ramach ubezpieczenia nieruchomości jest jednak możliwe, chociaż w ograniczonym zakresie, odnoszącym się głównie do odpowiedzialności cywilnej w życiu prywatnym.

Kluczowym ograniczeniem jest liczba uli, jaką posiadamy. Ubezpieczyciele nie chcą brać odpowiedzialności za duże pasieki i hodowle nastawione na zysk – im dedykowane są inne ubezpieczenia. W ramach polisy mieszkaniowej można więc ubezpieczyć tylko określoną liczbę uli, które służą do produkcji miodu na własny użytek. W zależności od towarzystwa, możliwe jest objęcie ochroną od 4 do 10 uli. Muszą się też one znajdować w podstawowym miejscu ubezpieczenia, czyli na obszarze przydomowej posesji, a nie np. na działce rekreacyjnej.

Ubezpieczenie uli prywatnie i przez hodowcę – jaka różnica?

Osoba prywatna, czyli hodowca-amator/hobbysta, może chronić swoją przydomową pasiekę z polisy mieszkaniowej, o ile nie przekracza ona podanej w OWU liczby uli i nie ma na celu zarobkowania – miód przeznaczony jest na potrzeby własne.

Hodowcom działającym na szerszą skalę i czerpiącym zyski ze swojej pasieki, dedykowane są natomiast polisy rolnicze. Mają one dużo szerszy zakres, co ma też oczywiście przełożenie na ich cenę.

Z polisy mieszkaniowej – konkretnie w ramach pakietu OC w życiu prywatnym, który jest dodatkowo płatnym rozszerzeniem – można zabezpieczyć się tylko przed szkodami, które pszczoły wyrządzą osobom trzecim. Chodzi więc tutaj o użądlenia, które, szczególnie dla ludzi uczulonych, mogą być brzemienne w skutkach.

Ochrona w ramach polisy rolniczej dotyczy natomiast: uli, pszczół oraz odpowiedzialności cywilnej (OC) pszczelarza. Odszkodowanie można więc z niej uzyskać za zniszczenie pasieki (np. w skutek silnego wiatru), śmierć pszczół (np. przez zanieczyszczenie środowiska) oraz użądlenia.

Jak ubezpieczyć ule i pszczoły?

Żeby ubezpieczyć pszczoły/ule z polisy mieszkaniowej, trzeba wykupić minimum podstawową polisę (ochrona murów i ewentualnie elementów stałych przed zdarzeniami losowymi) oraz poszerzyć ją o pakiet OC w życiu prywatnym. Wówczas uzyskujemy zabezpieczenie finansowe na wypadek użądlenia przez pszczołę osoby trzeciej, np. przechodnia czy sąsiada, a także zwierzęcia należącego do takiej osoby, np. psa podczas spaceru.

Górną granice odszkodowania wyznacza tutaj suma ubezpieczenia (SU) dla OC. Może to być 50 000 zł, może 100 000 zł, ale może też 500 000 zł – wysokość SU zależy od oferty danego towarzystwa oraz pakietu, który wybierzemy. Oczywiście, im wyższa potencjalna rekompensata, tym wyższa składka ubezpieczeniowa. Dodajmy, że w tym przypadku odszkodowanie nie może być też wyższe od skali wyrządzonej szkody – poszkodowany nie może się dzięki niemu wzbogacić, a jedynie pokryć koszty leczenia.

Dla hodowcy-amatora taka forma ubezpieczenia może być jednak korzystna. Chroniąc swój majątek wart kilkaset tysięcy złotych zabezpieczy się dodatkowo przed przykrymi konsekwencjami posiadania pszczół. W przypadku niewielkiej pasieki, na którą składa się dosłownie kilka uli, jej zniszczenie, chociaż niewątpliwie bardzo przykre, nie będzie jakąś istotną stratą finansową i nie wpłynie na zarobki. Zdecydowanie bardziej kosztowne może być natomiast pokrycie z własnej kieszeni kosztów leczenia po ugryzieniu, przed którymi chroni OC w życiu prywatnym.

Kto oferuje ubezpieczenie uli i pszczół?

W Polsce działa całkiem sporo towarzystw, które w ramach pakietu OC w życiu prywatnym oferują ochronę przed szkodami spowodowanymi przez pszczoły. Do tego grona zaliczają się m. in. Generali, Proama, Inter Polska, PZU, Wiener czy Benefia. Różnice pomiędzy poszczególnymi ofertami widoczne są głównie na poziomie limitu uli, które można chronić z polisy. Przykładowo, w Benefii limit ten wynosi 4 sztuki, w Inter Polska 6, a w Wiener 10.

Źródło: opracowanie własne na podstawie OWU.

Ile kosztuje ubezpieczenie uli?

Sprawdziliśmy, jaki jest roczny koszt polisy mieszkaniowej, która w ramach pakietu OC w życiu prywatnym chroni przed szkodami spowodowanymi przez pszczoły. Kalkulację przeprowadziliśmy dla konkretnej nieruchomości: domu o powierzchni 120 mkw. i wartości równej 650 000 zł. Pod uwagę wzięliśmy podstawowy zakres ochrony (mury i elementy stałe od zdarzeń losowych) oraz OC w życiu prywatnym.

Minimalny koszt takiego ubezpieczenia to 443 zł w skali roku, maksymalny – 970 zł. Różnice w cenach wynikają m. in. z wysokości sum ubezpieczenia, które rozpoczynają się od 50 000 zł, a kończą na 200 000 zł. W zaprezentowanych w poniższej tabeli ofertach znajdziemy dwa rodzaje ubezpieczeń, od ryzyk nazwanych i od ryzyk wszystkich (All Risks). Co do zasady, te drugie są droższe od pierwszych, ponieważ posiadają szerszy zakres ochrony i dodatkowo zabezpieczają przed szkodami, których nie da się przewidzieć.

Jednym ze sposobów na obniżenie kosztów ubezpieczenia nieruchomości jest porównanie ze sobą większej liczby ofert. Jak widać po wynikach przeprowadzonej kalkulacji, niemal identyczny produkt w każdym towarzystwie ma inną cenę. Może się również zdarzyć, że ciekawsza oferta, np. będąca w wariancie All Risks lub posiadająca wysoką SU dla OC, jest tańsza od ubezpieczenia o węższym zakresie i niższej SU

– Leszek Drozdalski, ekspert portalu ubezpieczeniemieszkania.pl.

Źródło: ubezpieczeniemieszkania.pl (stan na: 19.09.2022 r.).

Jakie szkody uwzględnia ubezpieczenie pasieki?

Zakres ochrony dla pszczół dostępny w ramach polisy mieszkaniowej już omówiliśmy. Przyjrzyjmy się więc bliżej polisie rolniczej na przykładzie produktu TUW Bezpieczna Zagroda. W ramach niego odszkodowanie przysługuje w trzech rodzajach sytuacji:

1. Zniszczenie pasieki stacjonarnej lub wędrownej spowodowane przez zdarzenia losowe: deszcz nawalny, grad, lawinę, osuwanie się ziemi, pożar, silny wiatr, uderzenie pioruna, upadek statku powietrznego i wybuch. W ramach rozszerzenia dostępne są jeszcze trzy dodatkowe ryzyka: powódź, dewastacja oraz kradzież.
2.  Śmierć pszczół w skutek wymienionych wyżej zdarzeń, a także zatrucia owadów środkami ochrony roślin, zastosowanymi do opryskiwania upraw polowych, sadów lub lasów.
3. Szkody powstałe na mieniu osób trzecich będące skutkiem prowadzenia przez pszczelarza działalności pasiecznej (OC pszczelarza).

Pozostałe polisy tego typu mogą mieć nieco inne zdarzenia w podstawie i dostępne rozszerzenie, ale ogólnie skupiają się na tych samych aspektach ochrony – pasiece, pszczołach i odpowiedzialności cywilnej.

Kiedy ubezpieczenie uli nie działa?

W przypadku polisy mieszkaniowej odszkodowanie za szkody wyrządzone przez pszczoły nie zostanie przyznane m. in. wtedy, kiedy:

• przekroczona została dopuszczalna liczba uli w przydomowej pasiecie;
• hodowla pszczół wykracza poza działalność życia prywatnego, czyli jest komercyjna;
• pasieka znajduje się w innym miejscu, niż wskazane w umowie miejsce ubezpieczenia;
• szkody powstałe w skutek rażącego niedbalstwa lub celowego działania ubezpieczonego;
• szkody powstałe na zdrowiu ubezpieczonego lub domowników, a nie osób trzecich.

W polisach rolniczych, oczywiście, również stosowane są wyłączenia odpowiedzialności. Częściowo są one podobne do tych zawartych w polisach mieszkaniowych (np. rażące niedbalstwo czy celowe działanie). Dodatkowe ograniczenia wynikając tutaj chociażby ze specyfiki zakresu ochrony czy też samego jej przedmiotu, którym jest nie tylko odpowiedzialność cywilna, ale też pszczoły i ule. Towarzystwo może więc wstrzymać rekompensatę m. in. w następujących sytuacjach:

• działania wojenne, rewolucje, niepokoje społeczne, blokady dróg, konfiskaty, strajki, zamieszki, rozruchy, sabotaże, manifestacje;
• akty terrorystyczne;
• szkody górnicze – odpowiada za nie inny podmiot;
• niewłaściwe obchodzenie się z pszczołami;
• niewłaściwa konserwacja pasieki;
• nieprawidłowo skonstruowane ule.

Zaznaczmy, że wyłączenia odpowiedzialności w poszczególnych towarzystwach mogą się różnić od siebie, co oznacza, że u jednego ubezpieczyciela za dane zdarzenie będzie przysługiwało odszkodowanie, a u drugiego niekoniecznie. Takie kwestie zawsze można sprawdzić w dokumencie OWU.

Jakie inne zwierzęta może jeszcze chronić polisa mieszkaniowa?

Zwierzęta domowe mogą być chronione na trzy różne sposoby:

• w ramach polisy mieszkaniowej, gdzie są traktowane jako ruchomości domowe;
• w OC w życiu prywatnym;
• w domowym assistance.

Ubezpieczyciele w ramach polisy mieszkaniowej i jej rozszerzeń mogą chronić wiele gatunków zwierząt, m. in.:

• psy i koty,
• chomiki,
• świnki morskie,
• kanarki,
• żółwie,
• szynszyle,
• myszoskoczki,
• myszy,
• szczury,
• króliki,
• ryby akwariowe,
• papugi.

Towarzystwa ubezpieczeniowe nie zawsze wymieniają konkretne gatunki zwierząt, ograniczając się do podania ogólnej definicji. Wówczas powinniśmy sprawdzić wyłączenia odpowiedzialności, w których często pojawiają się np.:

• zwierzęta egzotyczne (szczególnie te niebezpieczne),
• psy agresywne,
• zwierzęta przeznaczone na handel, hodowlane, produkcyjne lub rekreacyjne (bydło, trzoda chlewna, owce, kozy itd.),
• zwierzęta dziko żyjące.  

Wśród wyłączeń odpowiedzialności pojawiają się też czasem pszczoły, a ule objęte są limitami – polisa obejmuje np. do 6 uli w gospodarstwie.

Gdzie kupić ubezpieczenie uli i pszczół?

Współcześnie polisę mieszkaniową można nabyć za pośrednictwem Internetu, również taką, która zawiera OC w życiu prywatnym uwzględniające posiadanie niewielkiej pasieki. Jeśli wykorzystamy do tego kalkulator ubezpieczeń, nie tylko szybko sfinalizujemy transakcję, ale też nie przepłacimy za polisę.

Do kalkulatora ubezpieczeń trzeba wprowadzić kilka podstawowych informacji dotyczących nieruchomości, którą chcemy objąć ochroną (np. metraż, lokalizacji, rodzaj i wiek budownictwa) oraz kwestii formalno-prawnych (własność, najem, działalność gospodarcza). Do tego konieczne jest podanie liczby lokatorów, daty, w której polisa ma wejść w życie oraz historii ubezpieczenia. Później trzeba wybrać zakres ochrony i zadeklarować sumy ubezpieczenia. Po wprowadzeniu tych danych na ekranie ukaże się przejrzysta tabela z ponad dwudziestoma ofertami uporządkowanymi według cen. Każdą z tych ofert możemy dokładnie sprawdzić, pobierając kartę produktu i dokument OWU. Kiedy już znajdziemy produkt najlepiej wpasowujący się w nasze potrzeby, możemy od razu kupić go online – wystarczy tylko podać niezbędne do transakcji dane osobowe oraz wybrać formę płatności.